Το πρώτο επεισόδιο της νέας ιστορικής σειράς ντοκιμαντέρ «Η δική μας μεταπολίτευση», που επιμελούνται και παρουσιάζουν ο Στάθης Καλύβας και ο Παναγής Παναγιωτόπουλος, μεταδίδεται από το ΕΡΤNEWS και την ΕΡΤ1, την Τρίτη 23 Ιουλίου 2024, στις 23:00.
Η σειρά ντοκιμαντέρ, που αποτελείται από πέντε επεισόδια, πιάνει το νήμα της ελληνικής Ιστορίας από τον Ιούλιο του 1974 φθάνοντας στο σήμερα. Καλύπτει τα 50 χρόνια που μεσολάβησαν από την πτώση της Δικτατορίας και τη δημιουργία νέων πολιτικών θεσμών που εξακολουθούν να ρυθμίζουν τον πολιτικό μας βίο. Βασισμένη στον πλούτο των οπτικοακουστικών αρχείων της ΕΡΤ, η σειρά ντοκιμαντέρ αποτυπώνει με πρωτότυπο τρόπο τα καθοριστικά γεγονότα μιας ολόκληρης εποχής. Αφηγείται, αλλά και ερμηνεύει ολόκληρη την ιστορική περίοδο που αποκαλούμε Μεταπολίτευση.
Στόχος της σειράς δεν είναι η πλήρης, λεπτομερειακή και εγκυκλοπαιδική καταγραφή μιας σύνθετης ιστορικής πορείας μισού αιώνα, αλλά η ανάδειξη και ο σχολιασμός του στίγματος και της αίσθησης που δημιούργησαν οι πέντε αυτές δεκαετίες, έτσι όπως αποτυπώθηκαν τότε και ερμηνεύονται σήμερα.
Πώς, δηλαδή, έζησαν και κατανόησαν οι άνθρωποι τα μεγάλα πολιτικά γεγονότα την στιγμή ακριβώς που διαδραματίζονταν; Πώς τα μεταβόλισαν μέσα από την καθημερινότητά τους, αλλά και την κουλτούρα που κατασκεύασαν; Και πώς τα ερμηνεύουμε από την σκοπιά του σήμερα, με τη γνώση δηλαδή των γεγονότων που μεσολάβησαν;
Η ιδιαίτερη αυτή προσέγγιση προέκυψε μέσα από την συνεργασία ενός πολιτικού επιστήμονα, του Στάθη Καλύβα και ενός κοινωνιολόγου, του Παναγή Παναγιωτόπουλου. Το αφήγημά τους, καρπός εξαντλητικής έρευνας στα Αρχεία της ΕΡΤ, που αποτελούν μοναδική και σπάνια ιστορική παρακαταθήκη, ανατρέχει στις μεγάλες πολιτικές, κοινωνικές, οικονομικές, αλλά και αξιακές τομές που προκάλεσε η Μεταπολίτευση, κυρίως μέσα από την αμεσότητα της πρωτότυπης εικόνας και του λόγου των ανθρώπων–πρωταγωνιστών, αλλά και ανωνύμων.
Κάθε επεισόδιο αποτελεί ένα ζωντανό, βιωματικό, συναρπαστικό και συχνά αναπάντεχο πορτρέτο της εποχής που πραγματεύεται. Πυροδοτεί, με τον τρόπο αυτό, τις αναμνήσεις των παλαιότερων και τη φαντασία των νεότερων, επιδιώκοντας να προκαλέσει ένα διαγενεακό διάλογο για το περιεχόμενο και τη σημασία των τελευταίων 50 ετών.
Το πρώτο επεισόδιο θα είναι διαθέσιμο, μετά τη μετάδοσή του, για πέντε ημέρες στο ERTFLIX.
Επεισόδιο 1: «Τα χρόνια της αθωότητας (1974-1976)»
To 1974 τέμνει τη σύγχρονη ελληνική ιστορία. Είναι η χρονιά των τραγικών γεγονότων στην Κύπρο, αλλά και η στιγμή που καταρρέει το δικτατορικό καθεστώς για να επιστρέψει στην Ελλάδα η Δημοκρατία. Ή μάλλον για να ανασυγκροτηθεί με πρωτόγνωρους όρους.
Το πέρασμα στη Δημοκρατία θεωρείται υποδειγματικό, καθώς συνδυάζει την απουσία βίας (είναι μια «βελούδινη επανάσταση») με τη ρηξικέλευθη στόχευση να αποτελέσει το πιο συμπεριληπτικό και ελεύθερο πολιτικό καθεστώς που γνώρισε ποτέ η χώρα. Η στόχευση αυτή θα εκφραστεί μέσα από μια σειρά μεγάλων θεσμικών μεταρρυθμίσεων και πολιτικών τομών, μέσα σε ένα περιβάλλον κοινωνικών μεταβολών και πολιτισμικών αλλαγών. Τα πάντα σχεδόν αλλάζουν μέσα σε ένα εξαιρετικά σύντομο και πυκνό χρονικό διάστημα, αλλά με συνέπειες που θα αποδειχθούν εξαιρετικά ανθεκτικές στον χρόνο.
Το επεισόδιο μάς πάει πίσω στη διετία 1974-76, οπότε και πραγματοποιούνται και αποκρυσταλλώνονται οι μεγάλες πολιτικές τομές που ορίζουν το περιεχόμενο της Μεταπολίτευσης. Ανατρέχει στην εξέγερση του Πολυτεχνείου και συνεχίζει με τα γεγονότα της Κύπρου, τη γενική επιστράτευση και την άφιξη του Κωνσταντίνου Καραμανλή τον Ιούλιο του 1974. Επικεντρώνει στα τρία σημαδιακά γεγονότα της περιόδου μέσα από μοναδικά αρχεία: στις εκλογές της 17ης Νοεμβρίου 1974, στο δημοψήφισμα της 8ης Δεκεμβρίου 1974 και στη δίκη των πρωταιτίων της Χούντας το καλοκαίρι του 1975. Παράλληλα, όμως, καταπιάνεται και με θέματα όπως οι συμπεριφορές της κοινωνίας στη διάρκεια της δικτατορίας και η δυναμική που αναπτύσσεται μεταξύ των αντίπαλων πολιτικών παρατάξεων αμέσως μετά. Τέλος, αναλύει τη διαδικασία μετάλλαξης της χώρας σε μια «σύγχρονη» αστικοποιημένη κοινωνία, με τους νέους να μπαίνουν αποφασιστικά στο κέντρο της εικόνας, διεκδικώντας τη θέση τους στην κοινωνία και στην πολιτική.
Στο διάστημα αυτό, ο ρυθμός των αλλαγών είναι τόσο καταιγιστικός που εκτοξεύει τις προσδοκίες των ανθρώπων κατακόρυφα. Κυριαρχεί η αίσθηση πως η Δημοκρατία θα λύσει όλα τα προβλήματα. Είναι τα χρόνια της ελπίδας και της αισιοδοξίας… τα χρόνια της αθωότητας.
Συντελεστές
Σενάριο-παρουσίαση: Στάθης Καλύβας, Παναγής Παναγιωτόπουλος
Σκηνοθεσία: Ανδρέας Αποστολίδης, Γιούρι Αβέρωφ
Σκηνοθεσία πλατό: Αλέξανδρος Μερκούρης
Επιμέλεια σεναρίου: Ρέα Αποστολίδη, Ανδρέας Αποστολίδης, Γιούρι Αβέρωφ
Μοντάζ: Γιούρι Αβέρωφ
Φωτογραφία: Γιάννης Κανάκης
Ηχοληψία: Άρης Καφεντζής
Διεύθυνση παραγωγής: Εβίτα Νικολάκη
Έρευνα αρχείου: Φοινίκη Παπαδοπούλου
Παραγωγοί: Ρέα Αποστολίδη, Γιούρι Αβέρωφ
Εκτέλεση παραγωγής: Anemon Productions
