Στον εικοστό τόμο, σε μία λαμπρή περίοδο για το Βυζάντιο, αναλύονται με κάθε λεπτομέρεια τα θέματα μεγάλης αξίας, όπως η άσκηση της εξουσίας, η οικονομία, η δομή της κοινωνίας, η πνευματική ζωή, ο πολιτισμός, η Νομική Επιστήμη, η Λογοτεχνία, η Φιλοσοφία, η Τέχνη και η Θεολογία. Μάθετε πώς μπήκαν τα θεμέλια για έναν «χρυσό αιώνα» ξαναζωντανεύοντας το όραμα μιας ελληνικής οικουμενικής αυτοκρατορίας και πώς ξεκίνησε η νέα φάση της Ιστορίας του μεσαιωνικού Ελληνισμού.
Το έτος 1071, έτος της μεγάλης ήττας του βυζαντινού στρατού από τους Σελτζούκους Τούρκους που είχε ως αποτέλεσμα να χάσει το Βυζάντιο το μεγαλύτερο μέρος της Μικράς Ασίας, σημαδεύει το τέλος της οικουμενικής αυτοκρατορίας του Βυζαντίου και την απαρχή μια νέας φάσης της ιστορίας του μεσαιωνικού Ελληνισμού. Με αφετηρία το έτος αποχώρησης του βυζαντινού στόλου από την Αλεξάνδρεια, παρουσιάζεται η ιστορική διαδρομή του Ελληνισμού που συσπειρωμένος στις δυναμικότερες παραδοσιακές κοιτίδες του, οργανώνει την αντίστασή του απέναντι σε παλαιούς και νέους επιδρομείς υπό την ηγεσία εμπνευσμένων ηγετών, οι οποίοι λαμπρύνουν τις ένδοξες δυναστείες των Ισαύρων και των Μακεδόνων. Παράλληλα αναλύεται η ανακαίνιση του κρατικού μηχανισμού, η δημιουργία εθνικού στρατού και η επαναστατική κοινωνική, πολιτική και πνευματική μεταρρύθμιση που εκφράζεται στο γνωστό κίνημα της Εικονομαχίας, το οποίο συγκλόνησε το Βυζάντιο. Μάλιστα οι θρυλικοί αγώνες εναντίον των Αράβων και η εποποιία των βουλγαρικών πολέμων δεν αποκατέστησαν μόνο το κύρος και την ακτινοβολία της αυτοκρατορίας, αλλά έθεσαν τα θεμέλια ενός «χρυσού αιώνος» ξαναζωντανεύοντας το όραμα μιας ελληνικής οικουμενικής αυτοκρατορίας.
Η «Ιστορία του Ελληνικού Έθνους» είναι έργο ενιαίο, γενικό και αδιάσπαστο από την αυγή του Ελληνισμού έως τον εικοστό αιώνα. Από την αρχή, την απώτερη ιστορία, διαμέσου των αρχαϊκών χρόνων, περνάει στους κορυφαίους αιώνες της κλασικής, αλεξανδρινής και ελληνιστικής εποχής, συνεχίζει στον χριστιανικό ελληνισμό της ακμής του Βυζαντίου, στους αιώνες του οθωμανικού ζυγού και στην εθνική αναγέννηση, περνώντας πλέον στη σύγχρονη εποχή. Δεν είναι υπερβολή να πούμε πως η ιστορία της ανθρωπότητας είναι η ιστορία του ελληνικού πολιτισμού. Ο ελληνικός χώρος υπήρξε μικρός, το πνεύμα του όμως τον κατέστησε κέντρο της Οικουμένης. Γιατί σε αυτόν τον τόπο καθιερώθηκε το πρωτείο του πνεύματος. Οι Ρωμαίοι κατέκτησαν τον ελληνικό γεωγραφικό χώρο αλλά το ελληνικό πνεύμα κατέκτησε την Ρώμη. Στους αιώνες της τουρκοκρατίας το ελληνικό πνεύμα ήταν αυτό που οδήγησε στον ξεσηκωμό του Γένους και οδήγησε στην ελληνική επανάσταση και στην ελευθερία του έθνους. Για τους ξένους λαούς η γνώση της ελληνικής ιστορίας αποτελεί μία άμεση επικοινωνία με τις ρίζες του πολιτισμού, με τη μακραίωνη συνέχεια και την πορεία του κόσμου. Επειδή πιστεύουμε ότι τίποτα δεν είναι αποκομμένο, αλλά ότι η ιστορία έχει παρελθόν, παρόν και μέλλον, θελήσαμε να παρουσιάσουμε αυτή τη συνέχεια με συνέπεια. Με αφορμή την επέτειο των 200 χρόνων από την Ελληνική επανάσταση, τα Παραπολιτικά προσφέρουν σε όλους τους αναγνώστες το βραβευμένο από την Ακαδημία Αθηνών έργο «Ιστορία του Ελληνικού Έθνους», της Εκδοτικής Αθηνών, σε μια ανανεωμένη σειρά σκληρόδετων τόμων. Η Ιστορία του Ελληνικού Έθνους είναι ένα μεγαλειώδες και αξεπέραστο έργο, πολύπλευρο, πολυεδρικό, που δεν περιορίζεται στην καθιερωμένη εξιστόρηση των πολιτικών και των στρατιωτικών γεγονότων κάθε εποχής, αλλά συνθέτει μια καθολική εικόνα του Ελληνισμού διαμέσου των αιώνων. Οι τόμοι της σειράς, εκτός από τα εξαιρετικά κείμενα, εμπλουτίζονται με χιλιάδες εικόνες, πίνακες, προσωπογραφίες, χάρτες και γκραβούρες εποχής, από τα σπουδαιότερα ελληνικά και ξένα μουσεία του κόσμου. Η σειρά συνθέτει τα ιστορικά γεγονότα με την ερμηνεία τους, όπως επιβάλλει η επιστημονική έρευνα. Δεν είναι έργο ενός προσώπου ώστε να υπάρχει το μειονέκτημα της ατομικής θεώρησης. Είναι καρπός πολύμοχθης συλλογικής προσπάθειας από ειδικούς επιστήμονες κάθε κλάδου της Ιστορίας που έχουν ήδη δώσει την εξαιρετική προσφορά τους στην ιστορική έρευνα, στη συγγραφή, στη διδασκαλία από τις πανεπιστημιακές έδρες, έχουν αποδείξει την επιστημονική τους ακεραιότητα και το πνευματικό τους ήθος. Οι κορυφαίοι καθηγητές: Κωνσταντίνος Τσάτσος, Παναγιώτης Κανελλόπουλος, Μανόλης Ανδρόνικος, Ιωάννης Κακριδής, Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ Θάνος Βερέμης, Βασίλης Φίλιας, Απόστολος Βακαλόπουλος, Αλέξανδρος Δεσποτόπουλος είναι μόνο κάποια ονόματα, από τα πολλά, που υπήρξαν συγγραφείς και υπεύθυνοι της ύλης της σειράς. Τριακόσιοι ακόμα ακαδημαϊκοί, καθηγητές Πανεπιστημίου και άλλοι ειδικοί επιστήμονες, υπό την εποπτεία επιτροπής καταξιωμένων ανθρώπων του πνεύματος και με τη συμπαράσταση ειδικών συμβούλων για κάθε ιστορική περίοδο, αφοσιώθηκαν στη συγγραφή του μνημειώδους αυτού έργου της Εκδοτικής Αθηνών.