Τα social media έχουν παίξει σημαντικό ρόλο στη διάδοση fake news κατά τη διάρκεια της πανδημίας, με ένα μεγάλο ποσοστό χρηστών μάλιστα να ισχυρίζονται ότι ειδικότερα το Facebook και το Twitter τους παραπληροφορεί συστηματικά για τα υγειονομικά θέματα αλλά το φλέγον ζήτημα των εμβολίων.
Ωστόσο, μια νέα επιστημονική έρευνα που πραγματοποιήθηκε στις ΗΠΑ δείχνει ότι ένας συγκεκριμένος τύπος ανθρώπων έχουν την τάση να είναι πιο επιρρεπής στα fake news και να πιστεύουν σε ανακριβείς αναρτήσεις που κυκλοφορούν στις διαδικτυακές πλατφόρμες και σχετίζονται κυρίως με τη χρήση των εμβολίων.
Οι ερευνητές, με επικεφαλής τη δρ Λόρα Σέρερ της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου του Κολοράντο, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό για θέματα ψυχολογίας της υγείας «Health Psychology», μελέτησαν δειγματοληπτικά 1.020 ανθρώπους 40 έως 80 ετών, όσον αφορά τις αντιδράσεις τους σε 24 πρόσφατες αναρτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης σχετικά με τα εμβόλια, τις στατίνες (ευρέως συνταγογραφούμενα φάρμακα κατά της χοληστερίνης) και τις θεραπείες του καρκίνου. Και για τα τρία αυτά ζητήματα σκοπίμως οι μισές αναρτήσεις που κλήθηκαν να αξιολογήσουν οι συμμετέχοντες, ήσαν αληθινές, ενώ οι άλλες μισές ψευδείς.
Στόχος ήταν να αναδειχθεί το «προφίλ» των ανθρώπων, οι οποίοι σε μεγαλύτερο ποσοστό τείνουν να πιστέψουν πράγματα που δεν ισχύουν. Διαπιστώθηκε ότι οι άνθρωποι αυτοί συνήθως έχουν χαμηλότερο μορφωτικό επίπεδο, μικρότερο αλφαβητισμό στο πεδίο της υγείας, μια τάση να χρησιμοποιούν εναλλακτικές μορφές ιατρικής (συχνά με φανατισμό ενάντια στην κλασσική ιατρική), καθώς και μια έλλειψη εμπιστοσύνης στο σύστημα υγείας, στις φαρμακευτικές εταιρείες και στους ειδικούς.
Όσοι άνθρωποι αποδέχονται την παραπληροφόρηση για ένα θέμα (π.χ. εμβόλια), είναι πιο πιθανό να είναι δεκτικοί στις αναληθείς πληροφορίες και για άλλα ιατρικά θέματα.
«Η ανακριβής πληροφόρηση συνιστά φραγμό στην καλή υγεία, επειδή μπορεί να αποθαρρύνει τους ανθρώπους να πάρουν προληπτικά μέτρα για την αποφυγή μιας νόσου και να έχουν δισταγμό να αναζητήσουν κατάλληλη ιατρική φροντίδα, όταν την χρειάζονται.
Ο εντοπισμός όσων είναι πιο επιρρεπείς στην παραπληροφόρηση μπορεί να βοηθήσει στην καλύτερη κατανόηση του πώς αυτές οι πληροφορίες εξαπλώνονται και να μας βοηθήσει να παρέμβουμε με νέους τρόπους, κάτι που μπορεί να έχει επιπτώσεις και στις προσπάθειες για καταπολέμηση της Covid-19. Πρέπει να μειώσουμε την επιρροή και την εξάπλωση της online παραπληροφόρησης για την υγεία. Τέτοια βήματα μπορούν να σώσουν αμέτρητες ζωές», τόνισε η δρ Σέρερ.
